بیمه کشاورزی به منظور حمایت از کشاورزان و دامدارانی که در اثر حوادث غیر قابل پیش بینی تولیدات آنان دچار خسارت و آسیب می شوند و برای کمک به ادامه فعالیتهای تولیدی آنان ایجاد گردید.
تامین پوشش حمایتی برای انواع محصولات کشاورزی، دام، طیور، زنبور عسل، کرم ابریشم، آبزیان پرورشی، طرح های جنگل کاری، مرتع داری و آبخیزداری در مقابل خسارت های ناشی از حوادث قهری نظیر تگرگ، طوفان، خشکسالی، زلزله، سیل، سرمازدگی، یخ بندان، آتش سوزی، صاعقه، آفات و امراض نباتی عمومی و قرنطینه ای و امراض واگیرحیوانی عمومی و قرنطینه ای به عنوان وسیله ای برای نیل به اهداف و سیاست های بخش کشاورزی می باشد.
در حال حاضر صندوق بیمه محصولات کشاورزی این وظیفه را عهده دار می باشد ولی بنظر می رسد در آینده ای نزدیک شرکت های بیمه بازرگانی نیز در این حوزه فعالیت نمایند. در حال حاضر برخی شرکت های بیمه، اسب و باغات بیمه را تحت عنوان بیمه های خاص پذیرش می نمایند.
تاریخچه و اهداف صندوق بیمه محصولات کشاورزی
به منظور حمایت از کشاورزان و دامدارانی که در اثر حوادث غیر قابل پیش بینی تولیدات آنان دچار خسارت و آسیب می شوند و برای کمک به ادامه فعالیتهای تولیدی آنان، شورای انقلاب اسلامی در تاریخ هشتم بهمن ماه سال پنجاه و هشت تصویب نمود که صندوق ویژه ای به نام ” صندوق کمک به خسارت دیدگان محصولات کشاورزی و دامی ” در بانک کشاورزی تشکیل شود.
بر اساس تبصره پنج مصوبه شورای انقلاب، وزارت کشاورزی مکلف شد ظرف مدت پنج سال از تصویب این قانون مطالعات و اقدامات لازم را در مورد اجرای مقررات بیمه محصولات کشاورزی انجام دهد و لایحه نهایی آن را تهیه نماید. همزمان با آغاز این فعالیت ، کمیته ای مرکب از نمایندگان وزارت کشاورزی ، وزارت برنامه و بودجه وقت ، وزارت امور اقتصاد و دارایی، وزارت بازرگانی، بیمه مرکزی ایران و بانک کشاورزی مامور انجام مطالعات و تدوین لایحه قانونی و تهیه اساسنامه صندوق بیمه محصولات کشاورزی شدند.
این کمیته با استفاده از مطالعات انجام یافته در داخل کشور و با بررسی و تحقیق درباره بیمه محصولات کشاورزی را تدوین و از سوی وزارت کشاورزی برای تصویب به هیات دولت و متعاقبا به مجلس شورای اسلامی تقدیم نمود.
لایحه مذکور پس از بحث و مذاکره در نشستها و همایشهای مروبطه نهایتا در تاریخ اول خرداد سال۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و جهت اجرا به دولت ابلاغ گردید و بدین صورت صندوق بیمه محصولات کشاورزی در بانک کشاورزس ایران تشکیل شد.
اساسنامه صندوق بیمه محصولات کشاورزی پس از تدیون نهایی در جلسه مورخ ۵ خرداد سال ۶۳ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و جهت اجرا به دولت ابلاغ شد. براساس مصوبات اساسنامه صندوق بیمه محصولات کشاورزی، مدیرعامل بانک کشاورزی به عنوان مدیرعامل صندوق مذکور تعیین شد و در تاریخ ۷ تیر سال۶۳ اولین مجمع عمومی مرکب از ورزای کشاورزی، جهاد سازندگی، اقتصاد و دارایی، بازرگانی و رییس سازمان برنامه و بودجه تشکیل گردید که طی آن ۵نفر اعضای هیات مدیره صندوق شامل دو نفر از وزارت کشاورزی، یک نفر از وزارت جهاد سازندگی و ۲نفر از بانک کشاورزی انتخاب شدند و متعاقب آن هیات مدیره صندوق از تاریخ ۸شهریور سال ۳ ۶در محل صندوق بیمه مستقر و آغاز به کار کرد.
صندوق بیمه محصولات کشاروزی بر اساس اهداف و سیاست های دولت در بخش کشاورزی در قالب برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، اهداف خود را با مشارکت و همکاری بانک کشاورزی تحقق می بخشد. نهایتا با اجرای سیاست های حمایتی دولت برای افزایش تولید محصولات اساسی و بالا بردن سطح کشاورزان و دامداران، نقش حساس و موثری را ایفا نمود و از این طریق به عناون پشتوانه ای مطمین در جهت تصویب درآمد، اطمینان خاطر کشاورزان و دامداران رانیز فراهم نمود و سبب اتکا به نفس آنان می شود.
موارد تحت پوشش صندوق بیمه محصولات کشاورزی
۱- بیمه محصولات زراعی
- گروه غلات: ۱- بیمه جو ۲- بیمه برنج
- گروه نباتات صنعتی: ۱- بیمه چغند قند ۲- بیمه نیشکر ۳- بیمه پنبه ۴- بیمه توتون
- گروه دانه های روغنی: ۱- بیمه کلزا ۲- بیمه سویا ۳- بیمه گلرنگ ۴- بیمه کنجد ۵- بیمه بادام زمینی
- گروه نباتات علوفه ای: بیمه ذرت
- گروه حبوبات: ۱- بیمه نخود ۲- بیمه لوبیا ۳- بیمه عدس
- گروه سبزی و صیفی: ۱- بیمه سیب زمینی ۲- بیمه پیاز ۳- بیمه گوجه فرنگی ۴- بیمه هندوانه ۵- بیمه خربزه ۶- بیمه طالبی ۷- بیمه خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای
۲- بیمه محصولات باغی و منابع طبیعی
–بیمه منابع طبیعی:
۱- بیمه مراتع ۲- بیمه عملیات اصلاحی مراتع ۳- بیمه جنگلکاری های ۱تا ۵ سال ۴- بیمه عملیات بیولوژیک آبخیزداری ۵- بیمه جاده های جنگلی درجه۲ ۶- بیمه زراعت چوب ۳- ۱ ساله
۲-بیمه محصولات باغی:
بیمه آلبالو ، بیمه آلو ، بیمه انار ، بیمه انجیر دیم ، بیمه انگور ، بیمه بادام ،بیمه پرتقال ، بیمه پسته ، بیمه توت فرنگی ، بیمه چای ، بیمه خرما ، بیمه زردآلو ، بیمه زرشک ، بیمه مزارع گل زعفران ، بیمه زیتون ، بیمه زیره سبز ، بیمه سیب ، بیمه عناب ، بیمه فندق ، بیمه کیوی ، بیمه گردو ، بیمه گریپ فروت ،بیمه گل رز ، بیمه گل گلایل ، بیمه گلستان های گل محمدی ، بیمه گل میخک ، بیمه گلابی ، بیمه گوجه سبز ، بیمه گیلاس ، بیمه گل لیلیوم، بیمه لیمو ترش ، بیمه لیمو شیرین ، بیمه موز ، بیمه نارنگی ، بیمه هلو، شلیل و شفتالو
۳- بیمه دام، طیور و ابزیان
– بیمه دام، زنبور عسل، کرم ابریشم: بیمه دام صنعتی،بیمه گاو های اصیل در واحدهای سنتی-بهداشتی ، بیمه گاو های بومی-آمیخته ، بیمه گاو های مراکز اصلاح نژاد ، بیمه پروار بندی ها ،بیمه گاو میش ، بیمه اسب ، بیمه شتر ، بیمه گوسفند و بز ، بیمه زنبور عسل ، بیمه کرم ابریشم
– بیمه طیور: بیمه طیور نیمچه گوشتی ، بیمه طیور تخمگذار تجارتی ، بیمه طیور مادر ، بیمه طیور اجداد و لاین گوشتی ، بیمه طیور اجداد تخمگذار ، بیمه بوقلمون گوشتی ، بیمه شتر مرغ ، بیمه بلدرچین(مادر وگوشتی)
-بیمه آبزیان: بیمه ماهیان سردآبی ، بیمه ماهیان سردآبی در استخرهای خرد ، بیمه ماهیان سردآبی(قزل آلای رنگین کمان) در استخرهای خاکی ، بیمه ماهیان سردآبی(قزل آلای رنگین کمان) در استخرهای نیمه متراکم ، بیمه ماهیان گرم آبی ، بیمه میگوی پرورشی، بیمه فیل ماهیان خاویاری پرورشی
۴- بیمه عوامل تولید کشاورزی
بیمه تنه درختان میوه: بیمه تنه درختان میوه انار ، بیمه تنه درختان انگور آبی ، بیمه تنه درختان میوه بادام (بذری و پیوندی(، بیمه تنه درختان میوه پسته ، بیمه تنه درختان میوه پرتقال ، بیمه تنه درختان میوه زردآلو ، بیمه تنه درختان میوه زیتون ، بیمه تنه درختان میوه سیب ، بیمه تنه درختان میوه گردو ، بیمه تنه درختان میوه گریپ فروت ،بیمه تنه درختان میوه لیموشیرین ، بیمه تنه درختان میوه لیموترش ، بیمه تنه درختان میوه نارنگی ، بیمه تنه درختان میوه هلو، شلیل و شفتالو
سامانه الکترونیکی بیمه کشاورزی ایران
سامانه الکترونیکی بیمه کشاورزی ایران (سایکا) مشتمل بر بخش های متنوعی است که از طریق تعدادی از زیرسیستم های اطلاعاتی خاص عملیات بیمه گری و همچنین با همکاری تعدادی از سیستم های اطلاعاتی موجود خدماتی را به ذینفعان ارائه می دهد. ذینفعان این سیستم شامل بیمه گذاران، کارگزاران صندوق بیمه، سیستم متمرکز و جامع بانکداری الکترونیکی بانک کشاورزی، کاربران ستادی و مدیران صندوق بیمه و بانک می باشند.